Windows 7 là hệ điều hành của Microsoft được phát triển bởi hãng phần mềm Microsoft dành cho các loại máy tính cá nhân, là một phần của họ hệ điều hành Windows NT. Bao gồm máy tính để bàn, máy tính xách tay, máy tính bảng và các máy tính doanh nghiệp, được phát hành trên toàn thế giới vào ngày 22 tháng 10 năm 2009.

Microsoft tuyên bố trong năm 2007 rằng họ đang lên kế hoạch phát triển Windows 7 trong khoảng thời gian 3 năm bắt đầu từ sau khi thế hệ tiền nhiệm của nó được phát hành, Windows Vista. Microsoft cũng tuyên bố thời điểm phát hành cuối cùng sẽ được quyết định dựa trên chất lượng của sản phẩm này.

Không giống hệ điều hành tiền nhiệm, Windows 7 là một bản nâng cấp lớn hơn từ Vista, với mục đích có thể tương thích đầy đủ với các trình điều khiển thiết bị, ứng dụng, và phần cứng đã tương thích với Windows Vista.Những giới thiệu về hệ điều hành này của Microsoft trong năm 2008 tập trung vào khả năng hỗ trợ tiếp xúc đa điểm, một Windows Shell mới được thiết kế lại với một taskbar mới, một hệ thống mạng gia đình có tên gọi HomeGroup,và các cải tiến về hiệu suất. Một số ứng dụng đi kèm trong những thế hệ trước của Microsoft Windows, điển hình nhất là Windows Movie Maker và Windows Photo Gallery, không có sẵn trong hệ điều hành này; thay vào đó, chúng được cung cấp riêng rẽ (miễn phí) như một phần của bộ Windows Live Essentials.

Quá trình phát triển

Quá trình ban đầu

Ban đầu, một phiên bản Windows mang tên mã Blackcomb được dự định là phiên bản kế tiếp của Windows XP và Windows Server 2003. Những tính năng mới cơ bản được thiết kế cho Blackcomb bao gồm điểm nhấn trong khả năng tìm kiếm và truy vấn dữ liệu, và một hệ thống lưu trữ cấp tiến mang tên WinFS nhằm phục vụ cho kế hoạch này. Nhưng sau đó, Blackcomb bị trì hoãn dẫn đến hãng phải công bố một bản phát hành quá độ nhỏ hơn có tên mã “Longhorn” vào năm Tuy nhiên, đến giữa năm 2003, Longhorn đã đạt được một số tính năng nguyên được dự định dành cho Blackcomb. Sau khi ba loại virus khai thác được lỗ hổng ở các hệ điều hành Windows trong một khoảng thời gian ngắn năm 2003, Microsoft đã thay đổi ưu tiên phát triển bản phát hành này, hoãn lại một số thành quả phát triển chính của Longhorn nhằm phát triển một bản vá dịch vụ (service pack) mới cho Windows XP và Windows Server 2003. Quá trình phát triển Longhorn (Windows Vista) được tái khởi động vào tháng 9 năm 2004.

Đầu năm 2006, Blackcomb được đổi tên thành Vienna.^[13] Cuối cùng, dự án bị hủy bỏ và được thay thế bằng mã dự án mới có tên “Windows 7”.^[14] Năm 2008, Microsoft công bố Windows 7 cũng sẽ là tên chính thức của hệ điều hành này.^[15][16] năm 2008 có tên phiên bản Milestone 1 (build 6519).^[17]

Những phiên bản kế tiếp

Bill Gates trong một cuộc phỏng vấn với Newsweek, đã cho biết phiên bản kế tiếp của Windows sẽ “chú tâm hơn vào người dùng”.Gates còn cho biết Windows 7 cũng sẽ tập trung vào việc cải thiện hiệu suất làm việc;Steven Sinofsky sau đó đã mở rộng điểm này, giải thích trên blog Engineering Windows 7 (Công trình Windows 7) rằng hãng đang sử dụng nhiều công cụ truy vấn mới để đo hiệu suất của nhiều phân vùng thuộc hệ điều hành dựa trên cơ sở thực tế, giúp xác định vị trí những đoạn mã kém hiệu quả từ đó ngăn chặn sự suy giảm hiệu suất.

Phó Chủ tịch có thâm niên của Microsoft Bill Veghte tuyên bố Windows 7 sẽ không có những vấn đề về khả năng tương thích đối với Windows Vista như Vista từng có đối với các phiên bản trước đó.Nói về Windows 7, ngày 16 tháng 10 năm 2008, Giám đốc điều hành Microsoft Steve Ballmer cũng một lần nữa khẳng định sự tương thích giữa Vista và Windows 7.^] Ballmer còn xác nhận mối liên hệ giữa Vista và Windows 7, chỉ ra rằng Windows 7 chính là một phiên bản cải tiến của Vista.

Bản Beta

Rò rỉ trên Internet

Năm 2008, Windows 7 Beta đã bị rò rỉ trên Internet. Theo như một bài kiểm thử hiệu suất thực hiện bởi ZDNet,Windows 7 Beta đã vượt trội so với cả Windows XP và Vista trên nhiều phần then chốt, như về thời gian khởi động và tắt máy, làm việc với các tệp tin và tải các tài liệu; ngoài ra, còn vượt trội về các tiêu chuẩn PC Pro đối với các hoạt động văn phòng điển hình, biên tập video, còn lại đều tương đồng với Vista (bỏ một số phần gây khó chịu cho người dùng như UAC so với Vista) và chậm hơn Windows XP.

Bản Beta chính thức

Bản beta chính thức, được công bố tại hội chợ CES 2009, được thiết kế cho hai người mua là MSDN và TechNet vào ngày 7 tháng 1 năm 2009 Do nhu cầu cao hơn dự tính, Microsoft đã quyết định loại bỏ giới hạn chỉ cho phép 2,5 triệu lượt tải ban đầu và cho phép cộng đồng tải về đến hết 24 tháng 1 năm 2009, rồi một lần nữa gia hạn đến ngày 10 tháng 2.Còn đối với các tệp tin DVD image còn đang được tải về dang dở hoặc bị tạm dừng có thể tải tiếp tục đến ngày 12 tháng 2.

Bản RC

Kế tiếp sau bản beta là bản RC (Release Candidate). Windows 7 chỉ có duy nhất một bản RC, không giống như dự đoán của nhiều người.

Ứng cử viên phát hành, bản dựng 7100, đã có sẵn cho người đăng ký MSDN và TechNet, và những người tham gia Chương trình Windows Insider vào ngày 30 tháng 4 năm 2009. Vào ngày 5 tháng 5 năm 2009, nó đã được cung cấp cho công chúng, mặc dù nó cũng đã bị rò rỉ trên Internet qua BitTorrent.  Ứng cử viên phát hành có sẵn trong năm ngôn ngữ và hết hạn vào ngày 1 tháng 6 năm 2010, với việc tắt máy cứ sau hai giờ kể từ ngày 1 tháng 3 năm 2010.  Microsoft tuyên bố rằng Windows 7 sẽ được phát hành cho công chúng vào ngày 22 tháng 10 năm 2009, khoảng chưa đầy ba năm sau khi ra mắt phiên bản tiền nhiệm. Microsoft phát hành Windows 7 cho người đăng ký MSDN và Technet vào ngày 6 tháng 8 năm 2009.  Microsoft thông báo rằng Windows 7, cùng với Windows Server 2008 R2, được phát hành để sản xuất tại Hoa Kỳ và Canada vào ngày 22 tháng 7 năm 2009. Windows 7 RTM là bản dựng 7600.16385.090713-1255, được biên dịch vào ngày 13 tháng 7 năm 2009 và được tuyên bố là bản dựng RTM cuối cùng sau khi vượt qua tất cả các thử nghiệm nội bộ của Microsoft.

Sau ngày 20 tháng 8 năm 2009, Microsoft đã chính thức dừng hoạt động cấp phép download bản Windows 7 RC của mọi cá nhân trên toàn thế giới. Bản RC FDA đã hết hiệu lực vào ngày 1 tháng 6 năm 2010, và trước đó đúng 3 tháng, từ ngày 1 tháng 3 năm 2010, hệ điều hành đã lên tiếng cảnh báo Windows sắp hết hiệu lực và khuyên người dùng nâng cấp lên phiên bản hoàn chỉnh để sử dụng lâu dài.

Mới nhất, trên mạng đã rò rỉ phiên bản RTM (Release To Manufacture) có mã (Build) 7600. Đây là phiên bản được Microsoft phân phối đến các công ty máy tính để bán lẻ, nhưng cũng đã bị một số hacker tung lên mạng. Đầu tiên là bản RTM tiếng Trung Quốc, rồi không lâu sau là các phiên bản của các ngôn ngữ phổ thông khác như Anh, Pháp, Nga cũng đã xuất hiện đầy rẫy. Cho đến thời điểm này, việc tải về một phiên bản Windows 7 RTM còn dễ hơn cả các bản trước của nó. Phiên bản RTM này đã hoàn toàn hoàn thiện các tính năng, ít xung đột hơn so với bản Beta và RC. Bản 7600 được sử dụng mãi mãi chứ không giới hạn thời gian như Beta và RC.

Không chỉ có 3 mã sản phẩm Windows 7 được biết đến, mà trên mạng còn tồn tại rất nhiều phiên bản có mã khác nhau của Windows 7 như 6068, 7057, 7077, 7201, 7300, 7260,… Đây đều là các bản thử nghiệm tiếp theo của Microsoft đối với Windows 7 nhưng họ không có tuyên bố chính thức. Những phiên bản mang mã hiệu này được phân phối cho một số lượng rất giới hạn các cá nhân đã được lựa chọn. Các phiên bản này phản ánh những gì diễn ra trên Windows 7 trước khi các bản chính thức là 7000, 7100 và 7600 ra đời.

Microsoft đã ấn định ngày phát hành chính thức của Windows 7 là vào ngày 22 tháng 10 năm 2009 trên toàn thế giới. Ngày 24 tháng 7 năm 2009 tại Việt Nam, nhân buổi công bố bản Windows 7 RTM đã đến tay các nhà sản xuất máy tính Việt Nam, Microsoft Việt Nam cũng chính thức thông báo rằng Việt Nam cũng sẽ không lỗi hẹn với Windows 7.

Các phiên bản

Windows 7 có sẵn trong sáu phiên bản khác nhau, trong đó Home Premium, Professional và Ultimate có sẵn tại các cửa hàng bán lẻ ở hầu hết các quốc gia và dưới dạng phần mềm được tải sẵn trên các máy tính mới. Home Premium và Professional lần lượt nhắm đến người dùng gia đình và doanh nghiệp nhỏ, trong khi Ultimate nhắm đến những người đam mê. Mỗi phiên bản Windows 7 bao gồm tất cả các khả năng và tính năng của phiên bản bên dưới nó và thêm các tính năng bổ sung hướng vào phân khúc thị trường của họ; ví dụ: Professional thêm các tính năng bảo mật và kết nối mạng như Hệ thống tệp mã hóa và khả năng tham gia một miền. Ultimate chứa một loạt các tính năng từ Home Premium và Professional, cùng với các tính năng nâng cao khác hướng đến người dùng quyền lực, chẳng hạn như mã hóa ổ đĩa BitLocker; Không giống như Windows Vista, không có tiện ích bổ sung “Ultimate Extras” nào được tạo cho Windows 7 Ultimate. Bản sao bán lẻ đã có sẵn trong giấy phép “nâng cấp” và giấy phép phiên bản “đầy đủ” với chi phí cao hơn; Giấy phép “nâng cấp” yêu cầu phiên bản Windows hiện có để cài đặt, trong khi giấy phép “đầy đủ” có thể được cài đặt trên các máy tính không có hệ điều hành hiện có.

Ba phiên bản còn lại không có sẵn tại cửa hàng bán lẻ, trong đó hai phiên bản chỉ có sẵn thông qua các kênh OEM dưới dạng phần mềm được tải sẵn. Phiên bản Starter là phiên bản rút gọn của Windows 7 dành cho các thiết bị giá rẻ như netbook. So với Home Premium, Starter đã giảm chức năng đa phương tiện, không cho phép người dùng thay đổi hình nền hoặc chủ đề máy tính để bàn, vô hiệu hóa chủ đề “Aero”, không hỗ trợ đa màn hình và chỉ hỗ trợ tối đa 2GB RAM. Home Basic chỉ được bán ở các thị trường mới nổi và được định vị ở giữa Home Premium và Starter. Phiên bản cao nhất, Enterprise, có chức năng tương tự Ultimate, nhưng chỉ được bán thông qua cấp phép số lượng lớn thông qua chương trình Đảm bảo phần mềm của Microsoft.

Tất cả các phiên bản đều hỗ trợ bộ vi xử lý 32bit và 64bit, ngoại trừ phiên bản Starter chỉ hỗ trợ các hệ thống 32 bit. Các bản sao bán lẻ của Windows 7 được phân phối trên hai DVD: một cho phiên bản IA-32 và một cho x86-64. Bản sao OEM bao gồm một DVD, tùy thuộc vào kiến trúc bộ xử lý được cấp phép. Phương tiện cài đặt cho các phiên bản tiêu dùng của Windows 7 giống hệt nhau; mã khóa sản phẩm và giấy phép tương ứng xác định phiên bản được cài đặt. Dịch vụ Nâng cấp mọi lúc của Windows có thể được sử dụng để mua bản nâng cấp mở khóa chức năng của phiên bản cao hơn, chẳng hạn như chuyển từ Starter sang Home Premium và Home Premium sang Ultimate. Hầu hết các bản sao của Windows 7 chỉ có một giấy phép; ở một số thị trường nhất định, phiên bản “Family Pack” của Windows 7 Home Premium cũng được phát hành trong một thời gian giới hạn, cho phép nâng cấp trên tối đa ba máy tính. Ở một số khu vực nhất định, các bản sao của Windows 7 chỉ được bán và chỉ có thể được kích hoạt ở một khu vực được chỉ định.

Vòng đời hỗ trợ

Hỗ trợ cho Windows 7 không có Service Pack 1 đã kết thúc vào ngày 9 tháng 4 năm 2013, yêu cầu người dùng cập nhật để tiếp tục nhận được bản cập nhật và hỗ trợ. Microsoft đã kết thúc việc bán các bản sao bán lẻ mới của Windows 7 vào tháng 10 năm 2014 và việc bán giấy phép OEM mới cho Windows 7 Home Basic, Home Premium và Ultimate đã kết thúc vào ngày 31 tháng 10 năm 2014. Chuyên nghiệp hiện vẫn có sẵn cho các OEM, chủ yếu là một phần quyền hạ cấp cho Windows 8 và 10 giấy phép. Doanh số OEM của PC với Windows 7 Professional được cài đặt sẵn đã kết thúc vào ngày 31 tháng 10 năm 2016. Việc bán giấy phép OEM không chuyên nghiệp đã bị dừng vào ngày 31 tháng 10 năm 2014. Hỗ trợ chính cho Windows 7 đã kết thúc vào ngày 13 tháng 1 năm 2015. Hỗ trợ mở rộng cho Windows 7 đã kết thúc vào ngày 14 tháng 1 năm 2020. Vào ngày 7 tháng 9 năm 2018, Microsoft đã công bố dịch vụ “Cập nhật bảo mật mở rộng” trả phí sẽ cung cấp các bản cập nhật bổ sung cho Windows 7 Professional và Enterprise trong ba năm sau khi kết thúc hỗ trợ mở rộng. Vào tháng 3 năm 2019, Microsoft đã thông báo rằng họ sẽ hiển thị thông báo cho người dùng thông báo cho người dùng về sự kết thúc hỗ trợ sắp tới và hướng người dùng đến một trang web kêu gọi họ mua bản nâng cấp Windows 10 hoặc thiết bị mới.